|
|
|
|
Neurofeedback Nedir? |
|
Neurofeedback, hastanın/danışanın kendi beyin aktivitesinden seçilen ve
normalde algılanamayan parametlerinin, hastaya/danışana görünür hale
getirildiği bilgisayar destekli bir eğitim yöntemidir. Bir monitör ve
ses sistemi ile beyne o an itibariyle (geribildirim) ne yaptığı
gösterilir.
Bu geribildirim sayesinde, hastalar/danışanlar kendi beyin aktivitesini
daha iyi düzenlemeyi öğrenirler. Pek çok hastalık, bozukluk veya
istenmeyen davranış kalıpları beyin aktivitesinin bozulmasına bağlıdır.
Neurofeedback sayesinde hastalar/danışanlar bu bozukluk ve
düzensizlikleri daha iyi telafi etmeyi ve daha fazla işlevsellik
sağlamayı öğrenebilmektedirler. |
|
|
|
|
|
Neurofeedback ne için faydalıdır? |
|
|
Neurofeedback çeşitli durumlarda yardımcı olabilmektedir, Örneğin:
▪ Anksiyete
▪ Dikkat eksiklikleri (DEB/DEHB)
▪ Otizm
▪ Depresyon
▪ Migren
▪ Sejürler
▪ Bazı uyku bozuklukları |
|
|
|
|
Neurofeedback terapisi sürecindeki
işlemler |
|
İlk karşılaşma
Her Neurofeedback terapisi (aynı zamanda Neurofeedback eğitimi
veya EEG Biofeedback terapisi de denilmektedir) öncesinde terapist
ayrıntılı bir değerlendirme yapar. Hasta/danışan tıbbi geçmişini,
yaşamakta olduğu semptomları ve terapide neleri hedeflediğini açıklar.
Göstergelere ve neurofeedback terapistinin profesyonel geçmişine dayalı
olarak hastaya/danışana çeşitli testler, örneğin etki-tepki testleri
yapılabilir, ya da terapist uygun buluyorsa kendisini başka meslektaş
veya doktorlara yönlendirebilir.
İlk görüşme test sonuçlarına göre neurofeedback eğitiminin yararlı bir
tedavi seçeneği olup olmadığına ve sonrasında uygun bir tedavi planı
sürecine karar verilir.
Terapi süresi ve sıklığı
Genellikle haftada 1-3 seans gereklidir. 20 seans sonra başka bir
değerlendirme yapılır ve sonuçlar ilk sonuçları ve başında belirlenen
hedeflerle karşılaştırılır. Sonra neurofeedback tedavisine devam edilip
edilmeyeceği ve nasıl olacağına karar verilir.
Bir Neurofeedback seansının süreci
Her seans, daha önceki seanstan sonraki etkilerin irdelenmesiyle başlar.
Seanslardan daha fazla verim alabilmek için hasta ve/veya ailesiyle iyi
bir işbirliği sağlamak gereklidir.
Çoğu Neurofeedback uygulamasında 3 elektrot gereklidir. Bunlar kafa
derisi üzerine krem vasıtasıyla yapıştırılır ve, yapıştırıldıkları
bölgede beyin tarafından yaratılan elektriksel güç (potansiyel)
değişikliklerini ölçerler. İlk seans genelde tek elektrot pozisyonu ile
başlar ve eğitimler sırasındaki duruma göre daha sonra başka elektrot
uygulama bölgesi pozisyonları eklenebilir. Neurofeedback terapisti
elektrotların hangi bölgelere bağlanacağına ve hangi frekansların filtre
edilerek geri bildirimlar vasıtasıyla hastaya gösterileceğine karar
verir.
Hasta/danışan, çeşitli geri bildirim yöntemleri arasından sevdiğini
seçebilmektedir. Monitör vasıtasıyla görsel, hoparlörler vasıtasıyla da
işitsel geri bildirimleri alır.Ayrıca doldurulmuş hayvan şeklinde olup
titreme ile geri bildirim sağlayabilen bir oyuncaktan da dokunsal geri
bildirim almak için faydalanabilir. Modern Neurofeedback uygulamalarında
geri bildirimler çok çeşitli olmaktadır. Örnek olarak, gerçek zamanlı
beyin dalgalarının analizi yoluyla bir oyunun birçok özelliği simultan
olarak kontrol edilebilmektedir. Bazı bilgisayar oyunlarında 17 kadar
parametre beyin dalgaları tarafından kontrol edilmektedir. Bazı
durumlarda ise, rahatlatıcı ve daha sessiz geri bildirimler daha faydalı
olmaktadır. Örneğin, videolar geri bildirimle değiştirilebilmektedir.
Video oynatımı sırasındaki görüntüler daha puslu veya daha keskin veya
ebatları daha farklı olabilmektedir. Bu yolla da, içsel safha
değişiklikleri hakkındaki önemli bilgiler birçok yollarla beyne
aynalanmaktdır.
Terapi ne zaman bitirilmeli?
Yeterli sayıda seans sonrasında, seanslar arasındaki zaman dilimi yavaş
yavaş arttırılabilir. Semptomlardaki rahatlama ve başarılan hedefler
uzun süreli olarak kalıcı olmuşsa da Neurofeedback seansları
bitirilebilir. |
|
|
|